Σύμφωνα με την Wikipedia, η Τζαζ είναι ένα μουσικό είδος που αποτέλεσε εξέλιξη της λαϊκής αμερικανικής μουσικής κατά τον 19ο αιώνα, με αφρικανικές καταβολές. Περιλαμβάνει αρκετά μουσικά είδη που στηρίχτηκαν σε ένα κοινό σκεπτικό κατασκευής, τον μερικό ή και ολικό αυτοσχεδιασμό. Γνώρισε σημαντική ανάπτυξη και διεθνή αναγνωρισιμότητα κατά τη δεκαετία του 1920.
Αν και υπάρχει μεγάλη δυσκολία να οριστεί η Τζαζ στο σύνολό της, ένας ορισμός που διευκρινίζει εν μέρει το περιεχόμενό της είναι ότι πρόκειται για μία μουσική στην οποία ο μουσικός εκτελεί μελωδικές παραλλαγές πάνω σε μία δεδομένη αρμονική βάση και αυτό σε διάλογο με τον ρυθμικό παλμό.
Επίσης αξίζει να σημειωθεί, πως η ετυμολογία της λέξης τζαζ παραμένει ανεξιχνίαστη παρόλο που κατά καιρούς επικράτησαν διάφορες γνώμες. Σύμφωνα με μια εκδοχή, η τζαζ πήρε το όνομά της από τον χορευτή Τζάζμπο Μπράουν ενώ μια άλλη υποστηρίζει πως η ονομασία τζαζ προέρχεται από τη συντόμευση του ονόματος κάποιου μουσικού Τσάρλς (Charles, chas, jass, jazz) ή Τζάσπερ.
Με αυτό τον τρόπο και με αυτό τον ορισμό, το μουσικό αυτό είδος έγινε γνωστό στην Αμερική, πως όμως έγινε γνωστό στην Ελλάδα; Υπάρχει Τζαζ στην Ελλάδα;
Ελληνική Jazz Μουσική | Υπάρχει;
Οι πρώτες αναφορές στη Τζαζ μουσική στην Ελλάδα γίνονται σε μια παρτιτούρα του 1924, με τίτλο «Ο έρως χρόνια δεν κοιτά» την οποία υπογράφει ο Γρηγόρης Κωνσταντινίδης από την επιθεώρηση «Πρωτευουσιάνα». Ουσιαστικά όμως η Τζαζ κάνει την είσοδό της στην Ελλάδα μετά το 1940, με ηχογραφήσεις, εκπομπές ραδιοφώνου και μουσικά σύνολα. Η Ελληνική Τζαζ υπάρχει στην Ελλάδα τουλάχιστον 100χρόνια, με τα πρώτα στοιχεία της Τζαζ μουσικής να εμφανίζονται σε επιθεωρήσεις όπως αυτή του Κωνσταντινίδη και σε τραγούδια που παρουσίαζαν στοιχεία της.
Η αλήθεια είναι όπως πως πολλές φορές μας απασχολεί το τι είναι ελληνική τζαζ και τι ακριβώς σημαίνει, μια πολύ καλή προσπάθεια να ορίσει την ελληνική τζαζ έκανε ο Φώντας Τρούσσας, ο οποίος για 17 χρόνια ήταν αρχισυντάκτης στο περιοδικό Jazz & Τζαζ, σε άρθρο του στo Lifo.gr ορίζει με εύστοχο τρόπο την ελληνική Τζαζ:
“Ένας στενός ορισμός θα μας έλεγε πως «ελληνική τζαζ» είναι η τζαζ που παίζεται από Έλληνες και περιλαμβάνει, ενδεχομένως, ελληνικά στοιχεία στις συνθέσεις και τους αυτοσχεδιασμούς των εκτελεστών της. Ένας ευρύτερος, όμως, ορισμός θα μας έδειχνε πως ελληνική τζαζ είναι εκείνη που δημιουργείται από οργανοπαίκτες (Έλληνες ή μη) που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα ή, ακόμη καλύτερα, πως ελληνική τζαζ είναι η τζαζ που παράγεται στον τόπο μας σε όλες τις εκφάνσεις της, από τον οποιονδήποτε. Ένας τέτοιος… πληθωρικός ορισμός, που έχει γεωγραφική βάση, είναι σίγουρο πως ανταποκρίνεται πιο «σωστά» στη σημερινή πραγματικότητα.” Πηγή: www.lifo.gr
Από αυτή την περιγραφή και τον ορισμό, καταλαβαίνουμε πως η ελληνική Τζαζ είναι ένα μουσικό είδος που μεταλλάσσεται με το πέρασμα των χρόνων ενώ ταυτόχρονα υιοθετεί και χαρακτηριστικά και από άλλα μουσικά είδη αφού αυτό είναι το κυριότερο γνώρισμα της τζαζ μουσικής, που εμφανίζει επιρροές σε παγκόσμια κλίμακα από την δεκαετία του 60 και μετά. Τα τελευταία 15-20 χρόνια αυτές ακριβώς οι «εθνικές» αναφορές αποτέλεσαν την πιο ισχυρή κατεύθυνση της Τζαζ και στην Ελλάδα κυρίως πριν και μετά το 2000, γιατί στην πορεία και μέχρι σήμερα υπήρξαν και άλλες διακλαδώσεις.
Μερικοί από τους πιο γνωστούς καλλιτέχνες της Τζαζ ελληνικής μουσικής είναι ο Γιώργος Μουζάκης, ο οποίος θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες μουσικούς της τζαζ. συνέθεσε και μελοποίησε περισσότερα από 450 τραγούδια, όπως «Βίρα τις άγκυρες», «Μάμπο Μπραζιλέϊρο», «Ένας φίλος ήρθε από τα παλιά», «Σου σφυρίζω». Σημαντικό ρόλο σ´ αυτή την εποχή έπαιξε ο Σάκης Παπαδημητρίου, ο οποίος αρχικά έκανε γνωστή τη μουσική αυτή στο ευρύ κοινό μέσα από τις ραδιοφωνικές του εκπομπές στο Τρίτο Πρόγραμμα της κρατικής ραδιοφωνίας και στη συνέχεια με τις συνθέσεις του και την πρωτοποριακή άποψή του σε ό,τι αφορά την αυτοσχεδιαζόμενη τζαζ. Ο Τάκης Μπαρμπέρης είναι ένας από τους πιο σημαντικούς και δημιουργικούς τζάζμεν της χώρας μας – με μακροχρόνια εμπειρία στο ροκ, την Τζαζ και τις εθνικές μουσικές και με διαρκή δισκογραφική παρουσία ήδη από την δεκαετία του ’80, ένα από τα σημαντικότερα ονόματα είναι και ο Φλώρος Φλωρίδης.
Μερικά παραδείγματα Ελληνικής Jazz μουσικής:
Αμπλιανίτης Μάκης – Bahar
Σαβίνα Γιαννάτου – Rosa das rosas
Αξίζει να σημειωθεί πως σήμερα στην χώρα μας υπάρχουν πολλά μουσικά σχήματα που έχουν επιλέξει την τζαζ μουσική (Harris Lambrakis Quartet, Balarom Trio, Μode Plagal) όπως επίσης και νυχτερινά μαγαζιά (Half Note Jazz Club, Passport Κεραμεικός, Gazarte, Jazz’n’Jazz) που κάνουν ολόκληρα αφιερώματα σε αυτό το το είδος μουσικής καθώς και μεγάλα φεστιβάλ στην χώρα όπως το Πανόραμα Ελληνικής Τζαζ στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών ή το EuroJazz στην Τεχνόπολη που έχουν γίνει στο παρελθόν.
Σχόλια